9 lipca na stronie Najwyższej Izby Kontroli został zamieszczony raport „Wiarygodność informacji w czasie epidemii COVID-19 pod znakiem zapytania”.
Najważniejsze ustalenia kontroli:
– kluczowe organy państwa odpowiedzialne za zdrowie publiczne oceniając przebieg epidemii COVID-19 opierały się głównie na pozytywnych wynikach testów, bowiem dane o zachorowaniach (objawach klinicznych) nie były gromadzone od 2 maja 2020 r.,
– jednocześnie nadzór ministra zdrowia nad zapewnieniem kompletnych i rzetelnych danych istotnych dla takiej oceny był nieskuteczny,
– minister nie przedstawiał Radzie Ministrów konkretnych danych, które uzasadniałyby wprowadzanie różnych obostrzeń, nakazów i zakazów, np. dotyczących korzystania z lasów, plaż itp.,
– na budowę i utrzymanie nowych systemów teleinformatycznych resort zdrowia wydał prawie 54 mln zł, tymczasem część z nich zawierała nieprawidłowe zapisy dotyczące testów, hospitalizacji, szczepień i zgonów,
– od listopada 2020 r. do zakończenia kontroli w lipcu 2023 r. Minister Zdrowia nie przeprowadził naboru na stanowisko Głównego Inspektora Sanitarnego, które było kluczowe dla zarządzania zdrowiem publicznym w okresie epidemii COVID-19.
Minister zdrowia autorem większości rozporządzeń
W latach 2020-2023 szef resortu zdrowia wydał w sumie 13 rozporządzeń w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii, a następnie ich odwołania. NIK negatywnie oceniła wydanie przez ministra sześciu rozporządzeń bez wniosku GIS. Było to działanie niezgodne z uozz.
Do 19 maja 2023 r. Rada Ministrów wydała 101 rozporządzeń wprowadzających ograniczenia, nakazy i zakazy w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego oraz stanem epidemii, np. zakaz korzystania z terenów zielonych, w tym parków, plaż oraz terenów leśnych.
W 97 przypadkach wnioskodawcą i autorem projektów rozporządzeń był minister zdrowia. Kontrola NIK wykazała, że szef resortu zdrowia nie przekazywał Radzie Ministrów konkretnych danych, które w sposób rzetelny uzasadniałyby wprowadzanie różnego rodzaju obostrzeń (w tym m.in. dotyczące swobody w przemieszczaniu się).
W ocenie NIK ogólnikowe stwierdzenia zawarte w uzasadnieniach badanych projektów rozporządzeń (w sześciu z ośmiu przypadków) nie stanowią rzetelnych danych uzasadniających zakres proponowanych przez Radę Ministrów rozwiązań.
W złożonych w trakcie kontroli wyjaśnieniach zastępca GIS wskazał m.in., że oba stany patologiczne (tj. zakażenie, w tym bezobjawowe oraz objawowe, tzn. zachorowanie) określane są mianem „choroby zakaźnej”. Stwierdził, że dodatni wynik testu stanowił jedyny akceptowalny dowód na zakażenie SARS-CoV-2, zarówno u osób zakażonych bezobjawowo, jak również u tych, którzy rozwinęli objawy chorobowe (zachorowali) oraz dodał, że objawy kliniczne nie mogą stanowić podstawy rozpoznania o wysokim stopniu pewności i jako takie nie mogą stanowić przesłanki dla ograniczenia konstytucyjnej wolności poruszania się poprzez nałożenie izolacji trwającej do czasu ustąpienia tych objawów.
Dane dotyczące niepożądanych odczynów po szczepieniach przeciwko COVID-19 (NOP) przekazywane przez GIS do KPRM były nierzetelne i niespójne z danymi w SEPIS. Główny Inspektor Sanitarny w zestawieniach dla kancelarii wykazywał m.in. mniej ciężkich przypadków NOP, niż wynikało to z raportów publikowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy w oparciu o dane z SEPIS. Zdaniem NIK skala rozbieżności oraz brak weryfikacji danych pod względem kompletności i jakości podawały w wątpliwość wiarygodność informacji przekazywanych przez GIS.
Pomimo stwierdzonych na początku epidemii rozbieżności w przekazywanych i gromadzonych ręcznie danych oraz wdrożenia systemu SEPIS, w dalszym ciągu tworzono ręczne zbiory danych poza tym systemem, nie wykorzystując wprowadzonych do niego danych i nie weryfikując ich poprawności.
Więcej o raporcie:
Wiarygodność informacji w czasie epidemii COVID-19 pod znakiem zapytania
https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/zasoby-informacyjne-epidemia-covid-19.html
Czego nie ma w raporcie pokontrolnym?
W naszej ocenie, brak odpowiedzi na pytania:
– Dlaczego minister zdrowia miał taką swobodę w przygotowywaniu rozporządzeń?
– Czy minister zdrowia otrzymywał polecenia z „zewnątrz”, co ma wdrażać?
– W kontekście poprzedniego pytania: czy rzeczywiście minister zdrowia był autorem 97 projektów rozporządzeń?
Zapytamy NIK, czy może będzie to przedmiotem ustaleń urzędu.
Ludwika Stas
Pola Neis
foto: Pixabay
____________________________________
Aktualizacja: 25 lipca. NIK nie ma uprawnień do prowadzenia działań o charakterze operacyjnym
Agnieszka Wielogórska, kierownik Wydziału Prasowego NIK:
Pytanie 1 – Dlaczego minister zdrowia miał taką swobodę w przygotowywaniu rozporządzeń?
- Zadania organów administracji publicznej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi określa ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, która Ministrowi Zdrowia przyznaje m.in. prawo do ogłoszenia, w drodze rozporządzenia np.:
– zakażenia lub choroby zakaźnej oraz, o ile jest znany, wywołującego je biologicznego czynnika chorobotwórczego – w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej innych niż wymienione w wykazie określonym w załączniku do uozz (art. 3 ust. 2);
Na tej podstawie wydane zostało rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 lutego 2020 r. w sprawie zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 .
– metod zapobiegania zakażeniu lub chorobie zakaźnej oraz lekooporności biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących te choroby (art. 3 ust. 4 pkt 2); Na tej podstawie wydane zostało rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 grudnia 2020 r. w sprawie metody zapobiegania COVID-193.
– stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej, na wniosek Głównego Inspektora Sanitarnego – jeżeli zagrożenie epidemiczne lub epidemia występuje na obszarze więcej niż jednego województwa (art. 46 ust. 2) z możliwością ustanowienia różnego rodzaju ograniczeń, zakazów, nakazów i obowiązków (art. 46 ust. 4);
Na tej podstawie Minister Zdrowia wydał rozporządzenia w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu, odpowiednio: zagrożenia epidemicznego (13 marca 2020 r.), epidemii (20 marca 2020 r., m.in. ze zmianą 22 grudnia 2021 r.) i ponownie – zagrożenia epidemicznego (12 maja 2022 r.) , który odwołany został z dniem 1 lipca 2023 r.
Ponadto Minister Zdrowia jest wskazany w art. 46a uozz (obok innych organów wymienionych w tym przepisie), jako podmiot dostarczający dane Radzie Ministrów, która na tej podstawie, w przypadku wystąpienia stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, uprawniona jest do określenia zagrożonego obszaru wraz ze wskazaniem m.in. rodzaju stosowanych rozwiązań w zakresie określonym w art. 46b uozz.
Mając powyższe na uwadze, trudno mówić o swobodzie w przygotowywaniu rozporządzeń przez Ministra Zdrowia w sytuacji, gdy organ ten korzystał z uprawnień określonych w przepisach prawa powszechnie obowiązującego, przyznanych mu przez ustawodawcę.
Pytanie 2 – Czy minister zdrowia otrzymywał polecenia z „zewnątrz”, co ma wdrażać?
- Kontrola NIK nr I/23/001/KZD dotyczyła zapewnienia i wykorzystania przez Ministra Zdrowia zasobów informacyjnych do oceny przebiegu epidemii COVID-19, co odzwierciedla treść wystąpienia pokontrolnego, które dostępne jest pod linkiem: https://www.nik.gov.pl/kontrole/I/23/001/KZD/. Kontrola nie obejmowała swoim zakresem zagadnienia, którego dotyczy pytanie.
Zauważyć należy, że stosownie do art. 3 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli , Najwyższa Izba Kontroli, kontrolując jednostki wymienione w art. 2, bada w szczególności wykonanie budżetu państwa oraz realizację ustaw i innych aktów prawnych w zakresie działalności finansowej, gospodarczej i organizacyjno-administracyjnej, w tym realizację zadań audytu wewnętrznego, tych jednostek.
Ustawa o NIK w sposób zupełny reguluje sposób i tryb prowadzenia postępowania kontrolnego, a także określa zakres uprawnień kontrolerów. Wśród tych uprawnień brak jest uprawnień do prowadzenia działań np. o charakterze operacyjnym.
Pytanie 3 – W kontekście poprzedniego pytania: czy rzeczywiście minister zdrowia był autorem 97 projektów rozporządzeń?
- Stosownie do art. 46a uozz, w przypadku wystąpienia stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego o charakterze i w rozmiarach przekraczających możliwości działania właściwych organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego, Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, na podstawie danych przekazanych przez ministra właściwego do spraw zdrowia, ministra właściwego do spraw wewnętrznych, ministra właściwego do spraw administracji publicznej, Głównego Inspektora Sanitarnego oraz wojewodów:
1) zagrożony obszar wraz ze wskazaniem rodzaju strefy, na którym wystąpił stan epidemii lub stan zagrożenia epidemicznego,
2) rodzaj stosowanych rozwiązań – w zakresie określonym w art. 46b – mając na względzie zakres stosowanych rozwiązań oraz uwzględniając bieżące możliwości budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Przedmiotem kontroli NIK nr I/23/001/KZD było m.in. ustalenie, jakie dane były przekazywane Radzie Ministrów przez Ministra Zdrowia na potrzeby wydania rozporządzeń, o jakich mowa wyżej. Jak ustalono, dane były przekazywane przy projekcie danego rozporządzenia w jego uzasadnieniu, w tym w Ocenie Skutków Regulacji (OSR), co oznaczało de facto, iż autorem takich rozporządzeń był Minister Zdrowia. Według stanu na 19 maja 2023 r. miało to miejsce w 97 przypadkach na 101 wydanych przez Radę Ministrów rozporządzeń w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (pierwsze z 31 marca 2020 r.), a następnie – stanu zagrożenia epidemicznego (z 25 marca 2022 r.).
Szczegółowe informacje, w tym zawierające odesłania do numerów z wykazów prac legislacyjnych zawiera pkt 2.5 (str. 32-33) oraz pkt 2 w sekcji Stwierdzone nieprawidłowości (str. 34-36) wystąpienia pokontrolnego, które dostępne jest pod linkiem: https://www.nik.gov.pl/kontrole/I/23/001/KZD/.
_______________________________________________________________
Fot.: pixabay
Masz pewność bezpieczeństwa szczepionki dla zdrowia Twojego dziecka?
Jeśli nie – nie ryzykuj!
Można skutecznie odmówić jej przyjęcia
Jeśli jesteś odpowiedzialnym rodzicem – podejmij działania!
Skontaktuj się z nami – tel. 667 323 303, e-mail:
_______________________________________________________________
Przed zaszczepieniem powinno się mieć 100% pewności, że szczepionka jest bezpieczna.
W przeciwnym razie, można skutecznie odmówić zaszczepienia. To gwarantuje Konstytucja oraz zalecenia np. Ministerstwa Zdrowia dla lekarzy.
Trzeba odwrócić role.
To Ty wpierw musisz zażądać gwarancji bezpieczeństwa szczepionki w oparciu o przepisy prawa, a nie lekarz czy urzędnik mają wymuszać jej przyjęcie.
Pomożemy Ci w walce o to prawo.
Od lat z powodzeniem stosujemy metodę „sprawdzam” w przypadku osób pokrzywdzonych przez sądy i komorników.
Więcej na jednej z naszych gazet internetowych: antyegzekucja.pl
Pamiętaj!
Szczepienia: „Tak”, ale tylko z gwarancją bezpieczeństwa szczepionek!
Więcej o działaniach prewencyjnych:
_______________________________________________________________
Wesprzyj nasze działania ws. Bezpieczeństwa szczepionek – jesteśmy Twoją realną szansą!
Nr konta: 40 1240 3350 1111 0011 3363 0678 – w tytule: DAROWIZNA